DNA test στην….λίστα δώρων ;

Το DNA και οι πληροφορίες του τυλιγμένο σε χαρτί χριστουγεννιάτικο με χρυσόσκονη και κόκκινη κορδέλα;;;!! Αυτό κι αν είναι ένα δώρο Χριστουγέννων που θα προκαλέσει εντύπωση το τραπέζι. Ας μιλήσουμε για…. Χριστουγεννιάτικα δώρα. Οι δωροκάρτες παραμένουν μια ασφαλής επιλογή. Όμως εσύ επέλεξες από έναν οδηγό δώρων μια κάπως…. διαφορετική ιδέα. Ένα τεστ DNA που θα αποκαλύψει την εθνοτική σου καταγωγή. Πριν από μερικά χρόνια θα ήταν σχεδόν τρελό να σκαφτόμασταν κάτι τέτοιο για δώρο Χριστουγέννων.

Η ανάπτυξη της αγοράς δόκιμων DNA απευθείας στον καταναλωτή (DTC-DNATests) και η ευκολία με την οποία παρέχονται, έχει κάνει αυτήν την σχεδόν υπερβολική ιδέα, οικεία και προσιτή. Πριν προχωρήσεις όμως στο δώρο σου, επέτρεψε μου, να επισημάνω τρία πράγματα. Πρώτον, πόσο καλά γνωρίζεις τον παραλήπτη του δώρο σου;; Ένα τέτοιο τεστ σάλιου DNA δεν είναι σίγουρο ότι θα προκαλέσει ενθουσιασμό σε όλους. Ούτε είναι ένα σίγουρα επιθυμητό δώρο για κάθε φίλο σου ή συγγενή σου. Μήπως να το ξανασκεφτείς;; Δεύτερον, ενημερώσου για τα χαρακτηριστικά τoυ δώρου που πρόκειται να αγοράσεις: Τα τεστ DNA που κυκλοφορούν στο εμπόριο υπόσχονται να αποκαλύψουν την εθνοτική μας καταγωγή, να εντοπίσουν δηλαδή τα έθνη από τα οποία κατάγεται η οικογένειά μας. Μας δίνουν επίσης τη δυνατότητα να βρούμε και νέους συγγενείς!! Και αν αυτό μοιάζει αρχικά μια …. σχεδόν “διασκεδαστική” προσθήκη σ ένα τέτοιο δώρο, η ιδέα να αποκαλυφθούν νέοι συγγενείς σε μια οικογένεια δεν είναι πάντα ευπρόσδεκτη. …Πολλοί άνθρωποι σοκάρονται από τις αποκαλύψεις ενός τέτοιου τεστ και τις επιπτώσεις που αυτό μπορεί να έχει στην οικογένεια και στη ζωή τους. Επίσης, κάποιες από τις εταιρείες που παρέχουν διαδικτυακά τέτοια τεστ, δίνουν τη δυνατότητα να αναλυθούν και δείκτες που αφορούν την υγεία μας. Στο σημείο αυτό αξίζει να θυμηθούμε: το DNA συχνά λέει μόνο κομμάτι της αλήθειας, καμιά φορά και τη μισή αλήθεια και σίγουρα δεν αποτελεί το πεπρωμένο μας.

Μια τέτοια δοκιμή λοιπόν για λόγους υγείας, μπορεί να δείξει έναν κίνδυνο που είναι αυξημένος ή χαμηλότερος από το γενικό πληθυσμό για κάποια ασθένεια, σε καμία περίπτωση όμως δε μας λέει ότι οπωσδήποτε θα αναπτύξουμε το νόσημα για το οποίο εντοπίστηκε αυξημένη πιθανότητα. Πολλοί από τους γενετικούς δείκτες που αναλύονται στα τεστ καταγωγής, δεν έχουν σαφή σχέση με την υγεία μας. Οι πληροφορίες που μας παρέχουν αυτά τα τεστ, χρειάζεται να αναλυθούν προσεκτικά αν θέλουμε να έχουμε ασφαλή αποτελέσματα. Τέλος, η διαδικασία εντοπισμού συγγενών μέσω τέτοιων δοκιμών, δεν μας προετοιμάζει για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί μια τέτοια πληροφορία να επηρεάσει τη ζωή μας και την οικογένειά μας.

Το τελευταία και μάλλον σημαντικότερο σημείο είναι ότι θα πρέπει να προετοιμάσεις απαντήσεις και επιλογές που μπορεί να χρειαστεί να δώσεις στον παραλήπτη το δώρο σου, καθώς τέτοια τεστ κρύβουν εκπλήξεις που συχνά δεν είναι μόνο ευχάριστες. Χρειάζεται κάποιος ειδικός για να ερμηνεύσει τα δεδομένα. Ο Σύμβουλος Γενετικής μπορεί να διαβάσει και να ερμηνεύσει τα αποτελέσματα ενός τέτοιου τεστ που θα λάβει Ο παραλήπτης του δώρο βδομάδες ή και μήνες μετά. Στο site του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ιατρικής Γενετικής www.ebmg.eu μπορεί κανείς να βρει την λίστα των πιστοποιημένων Συμβούλων Γενετικής που υπάρχουν και στην Ελλάδα. Ένα τεστ DNA είναι μια ιδέα για δώρο Χριστουγέννων μόνο αν έχεις εξαντλήσει τις υπόλοιπες….