Και μόνο η λέξη, ο όρος «υπεργονίδιο» αρκεί για να παραπέμψει την σκέψη μας στον Χαρι Πότερ και τις περιπέτειες των άλλων καλών μάγων ή την μεταμόρφωση του δημοσιογράφου Peter Parker σε Spiderman. Τα υπεργονίδια  όμως είναι μια πραγματικότητα γνωστή στην βιολογία εδώ και αρκετές δεκαετίες και δεν πρόκειται για κάποιοι γενετικό….άμπρα- κατάμπρα!! 

Υπάρχουν περιοχές στο γενετικό υλικό  των οργανισμών ή και κομμάτια στα χρωμοσώματα μας που  περιέχουν γονίδια τα οποία  συνδέονται στενά μεταξύ τους. Τα γονίδια  μέσα σε ένα υπεργονίδιο κληρονομούνται μαζί. 

 Και ενώ στην συνάντηση ενός ωαρίου με ένα σπερματοζωάριο τα γονιδιώματά τους ανασυνδυάζονται και οι γενετικές πληροφορίες γενικά ανακατεύονται στο έμβρυο που δημιουργείται , στα υπεργονίδια δεν συμβαίνει αυτό. 

 Ετσι τα γονίδια των υπεργονιδίων εξελίσσονται επίσης μαζί, επιτρέποντας διαφορετικές εκδοχές υπεργονιδίων να προκύψουν μέσα σε ένα είδος και οδηγώντας σε μεγάλες διαφορές στην εμφάνιση και τη συμπεριφορά» τονίζει ο Ben Wielstra του Ινστιτούτου Βιολογίας του Leiden

  Πως προκύπτουν όμως και πότε;; 

Τα υπεργονίδια μπορεί να προκύψουν όταν υπάρχει καθαρό  και συγκεκριμένο όφελος από την  ταυτόχρονη  κληρονόμηση συγκεκριμένων συνδυασμών βιολογικών χαρακτηριστικών.  Η λειτουργία των όρχεων και η παραγωγή σπέρματος  συν-κληρονομούνται στον άνθρωπο  στο χρωμόσωμα Υ με στόχο την αναπαραγωγική επιτυχία του  αρσενικού φύλου και αποτελούν ένα απλό παράδειγμα υπεργονιδίων στο φυλετικό χρωμόσωμα Υ.

Μπορεί η  έννοια των υπεργονιδίων να προέκυψε τον προηγούμενοι  αιώνα αλλά η μελέτη τους, ήταν σε μεγάλο βαθμό θεωρητική. Σήμερα, χάρη στην πρόοδο της γονιδιωματικής και της υπολογιστικής βιολογίας, μπορούμε να μελετήσουμε τα υπεργονίδια και την λειτουργία τους σε διάφορους οργανισμούς . 

Σύμφωνα με τον καθηγητή Slotte, «Η αποσαφήνιση της λειτουργίας των γονιδίων που βρίσκονται σε υπεργονίδια ήταν από καιρό δύσκολη.  Με τη βοήθεια νέων τεχνικών επεξεργασίας γονιδιώματος, αυτό γίνεται τώρα όλο και πιο εφικτό».  Φαίνεται ότι τα  υπεργονίδια αποτελούν τη βάση σύνθετων χαρακτηριστικών, όπως τα πολύπλοκα μοτίβα χρωμάτων  στα φτερά πεταλούδων του ίδιου είδους. Οι σύγχρονες γενετικές τεχνικές δείχνουν ότι τα υπεργονίδια είναι πιο κοινά από όσο πιστεύαμε και μπορεί να έχουν μεγαλύτερη επιρροή στην ανθρώπινη βιολογία από ό,τι εκτιμούσαμε ή και να συμβάλλουν στην εμφάνιση ασθενειών στους ανθρώπους. Αυτό καταγράφεται ως ένα πρώτο συμπέρασμα στο ειδικό τεύχος για τα υπεργονίδια του Biological Sciences 

“Τα υπεργονίδια είναι καυτά. Γίνεται περισσότερη έρευνα για αυτό το θέμα από ποτέ. Επομένως συνεχίζουμε να βρίσκουμε ολοένα και περισσότερα παραδείγματα όπου μεγάλες διαφορές στη συμπεριφορά και την εμφάνιση επηρεάζονται από ένα μόνο υπεργονίδιο.”

Πηγές: Leiden University , Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences

Τα SUPER GENES λοιπόν  υπάρχουν!! 

 Το βιβλίο SUPER GENES, ΞΕΚΛΕΙΔΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΩΝ ΓΟΝΙΔΙΩΝ ΜΑΣ που υπογράφουν ο γιατρός Ντίπακ Τσόπρα και ο καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ Ρούντολφ Ε. Τάνζι δεν αναφέρεται σε αυτές τις ιδιαίτερες περιοχές του DNA που τα γονίδια συνδέονται μεταξύ τους πολύ στενά.  Τονίζουν όμως με νόημα

“Δεν είμαστε απλώς το σύνολο των γονιδίων με τα οποία γεννηθήκαμε””Είμαστε ο χρήστης και ο διαχειριστής των γονιδίων μας, ο συγγραφέας της Βιολογικής μας ιστορία!!».  Γιατί ούτε ….τα καλά ή τα «κακά» γονίδια , ούτε ακόμη και  τα υπεργονίδια  δεν φτάνουν για να γράφουν μια τέτοια ιστορία….